Over INTENSITEIT als belangrijk kenmerkbij (uitzonderlijke)hoogbegaafdheid
Hoewel de meerderheid van de bevolking de term 'hoogbegaafdheid' nog steeds associeert met 'bovenmatige intelligentie' klopt dit slechts gedeeltelijk. Hoogbegaafdheid wordt vaak verward met hoogintelligentie. Dit gezegd zijnde, is het wel zo dat intens begaafde kinderen en volwassenenvrijwel altijdbovengemiddelde intelligentie vertonen op bepaalde domeinen.
Als je graag meer wil lezen over het verschil tussen hoogbegaafdheid en hoogintelligentie kan dat hier:
Blog over verschil tussen hoogbegaafdheid en hoogintelligentie
Door onverwerkte pijnstukken, door miskenning van het kind/de volwassene kan deze intelligentie echter onder een dikke laag traumastof zitten. De authenticiteit, de ware aard van het intens begaafde kind of de volwassen man of vrouw kan niet volledig tot bloei komen. Hierdoor zie je vaak datde aangeboren intelligentie en talenten niet ten volle tot uiting komen en onvoldoende benut worden.
Dé belangrijkste kenmerken van (hoog)begaafdheid zijn intensiteit, diepgang en complexiteit in denken, voelen, handelen, in het leven staan. En doorzettingsvermogen ~ maar dan op voorwaarde dat het ons interesseert ;-)
Niveaus ~ soorten van begaafdheid
In de meer uitgebreide visie op hoogbegaafdheid worden er5 types van begaafdheid onderscheidengaande van eerder lichtjes begaafd tot extreem begaafd. 2 vormen bevinden zich aan de linkerzijde van spectrum - in het Engels 'mildly gifted' en 'moderately gifted' genoemd. En dan zijn er 3 vormen aan de rechterzijde van het spectrum, namelijk 'highly gifted (hoogbegaafd), 'exceptionally gifted' (uitzonderlijk begaafd) en 'profoundly gifted' (onmetelijk begaafd). In deze visie wordt IQ genomen als graadmeter.
Ik kom echter vele hoogbegaafden tegen waarbij een bovengemiddeld IQ absoluut aanwezig is, maar waarbij nog andere factoren een rolspelen en dat is een bovengemiddeld hoog EQ (Emotionele Intelligentie) en SQ (Spirituele Intelligentie).
Wat als je je net niet herkent in eerder 'typische' hoogbegaafdheid?
Ik heb zelf lange tijd geworsteld met welk etiket nu bij mij 'past'. Ik heb een bovengemiddeld IQ, maar ik voelde aan alles dat er veel meer speelde. Net zoals de mensen die ik begeleid, vertoon ik naast een bovengemiddeld IQ eveneens een bovengemiddeld EQ en SQ. Wanneer je je - net zoals ik - hierin herkent, is de kans reëel dat je je erg onbegrepen hebt gevoeld vanuit je opvoeding en vanuit de maatschappij, school, het bedrijfsleven. Je behoort dan namelijk tot een aanzienlijke minderheid binnen de wereldbevolking. Dit onbegrip, gevoel van miskenning kom ik sterk tegen bij uitzonderlijk begaafden. Bovendien hebben uitzonderlijk begaafde kinderen en volwassenen de neiging om zichzelf als 'dom' te aanzien. De kennis omtrent
Volgens sommige stromingen kenmerkt uitzonderlijke begaafdheid zich door een IQ dat een stuk hoger is dan gemiddeld. Zoals ik eerder schreef hierboven, stemt dat niet overeen met mijn visie op uitzonderlijke begaafdheid. Nogmaals voor mij situeertuitzonderlijke begaafdheid zich zowel op IQ als op EQ als op SQ. Anno 2021 kom ik steeds meer kinderen en volwassenen tegen die zowel een hoog IQ, als EQ, als SQ vertonen. Ik ben er ook van overtuigd dat er steeds meer kinderen geboren worden die deze kenmerken/eigenschappen/intelligentie vertonen.
Holistische visie op hoogbegaafdheid en IQ-testen
Binnen de visie op hoogbegaafdheid heb je 2 stromingen: een eerder academisch geschoolde stroming en een meer alternatieve/holistische stroming. Zelf behoor ik tot de holistische stroming.
Waar de academische stroming meer aandacht gaat schenken aan IQ-testen, kom je die nadruk op testenveel minder tegen binnende holistische stroming.
Meestal beperkt de academische stroming zich tot hoogbegaafdheid waardoor het risico bestaat dat uitzonderlijk begaafde kinderen en volwassenen uitde boot vallen of niet als dusdanig herkend worden.
Bovendien ontbreken naar mijn gevoel de factoren 'existentialiteit' en 'spiritualiteit' binnen de typische community van de academische geschoolde stroming. Het blijft vaakerg hoofdelijk en cognitief.
Als je graag meer wil lezen over al dan niet laten testen op (uitzonderlijke) hoogbegaafdheid kan dat hier:
Blog over al dan niet laten testen op (uitzonderlijke) hoogbegaafdheid
Gifted trauma
Verder houdt de academische stroming weinig tot geenrekening met de component 'gifted trauma'. Zij gaan uit van testenwaarbij erweinig tot geen rekening wordt gehouden met de invloed van 'gifted trauma' op het leven van het begaafde kind of de begaafde volwassene. 'Gifted trauma' is dit : trauma dat is ontstaan door een gevoel van miskenning, een gevoel van niet thuis te horen in deze wereld. Ik kom 'gifted trauma' heel vaak tegen bij de volwassenen die ik begeleid.
Noot : De kans is reëel dat je nog niet eerder over 'gifted trauma' hebt gehoord. Het is een term die collega Jen en ik gebruiken. Jen is de bezielster van InterGifted, een online community voor hoogbegaafden & multipotentialites.
Wanneer er testenworden afgenomen bij kinderen/volwassenen die nog met een zekere mate van onverwerkt - al dan niet gifted - trauma kampen, kunnen IQ-testeneen vertekend beeld vormen, zeker als de geteste persoonbinnen het spectrum van uitzonderlijke begaafdheid valt.
Ik heb een voorbeeldgezien van een meisje waarbij bij een IQ-test een score van 70 (laag dus) werd vastgesteld op een ogenblik dat het kind zich mentaal niet goed in haar vel voelde en gedwongen werd opgenomen in een psychiatrische instelling. Bovendien werd de test afgenomen door een hulpverlener die geen kennis van hoogbegaafdheid bezat.
Datzelfde meisje blijkt uitzonderlijk begaafd te zijn.Zeheeft grote sprongen vooruit gemaakt nadat ik haar vertelde over hoogbegaafdheid ~ uitzonderlijke begaafdheid. Ze heeft zich hier verder in verdiept waardoor ze zichzelf steeds beter kan begrijpen en stilaan meer zelfvertrouwen krijgt. Ikben er zeker van dat er haareen mooie toekomst wacht🍀
Uitzonderlijke begaafdheid ~ onmetelijke begaafdheid
Indien iemand uitzonderlijk begaafd is, schieten standaard IQ-testen vaak tekort. Vaak vloeien eronbetrouwbare resultaten uit voortwanneer uitzonderlijk begaafden worden getest. Uitzonderlijk begaafden bezitten nog veel meer dan 'typisch hoogbegaafden' de drang naar helderheid in existentiële vraagstukken én zijn vrijwel altijdspiritueel begaafd. Verder wordt beweerd dat hoe hoger de intelligentie hoe meer asynchroon de ontwikkeling en vaak ook het levenspad verloopt. Meten wordt hierdoor bijna onmogelijk en geeft een grote kans op een vertekend beeld.
Leven met intensiteit
In dit stuk diep ik graag verder de component intensiteituit.De tekstis gedeeltelijk geïnspireerdop de theorie van Dabrowski, eenpionier binnen de community van hoogbegaafden. Binnen de theorie van Dabrowski wordt er gesproken over'overexcitabilities' (OE's). Ik vertaal deze 'overexcitabilities' naar 'intensiteit'. Onderstaand vind je een overzicht van de 5 types van intensiteit zoals gedefinieerd door Dabrowski.
1. Emotionele intensiteit ~ intelligentie
Mogelijke kenmerken van emotionele intensiteit:
* (erg) diep voelen
* een diep verlangen naar connectie binnen relaties
* op zoek naar diepgang
* diepe loyauteit
* sterk rechtvaardigheidsgevoel
* empathisch
* sterk verantwoordelijkheidsgevoel
* zelf-introspectief
* neiging tot emotioneel eten
*energieën/stemmingenvan anderen voelen
* de zwaarte van de wereld, van andere mensen kunnen aanvoelen
2. Psychom*otorische intensiteit~ intelligentie
Mogelijke kenmerken van psychom*otorische intensiteit:
* rusteloosheid
* erg beweeglijk zijn
* snel praten
* overgaan tot snelle actie
* impulsiviteit
* enthousiasme
* nerveuze tics(nagelbijten, bepaalde gezichtstrekken)
* overdreven reageren
Noot 1: Vaak wordt deze intensiteit verward met ADHD. Dat zie je bijvoorbeeld op school waar hoogbegaafde kinderen horen 'stil te zitten'. We kunnen ons dan de vraag stellen: 'heeft zo'n kind ADHD of is heeft het kind van nature meer beweging nodig om lesstof tot zich op te nemen?'
Wat ik verder ook opmerk, is dat uitzonderlijk begaafde volwassenen die nog kampen met onverwerkt trauma vaak erg druk en onbeweeglijk kunnen zijn. Vaak door een zenuwstelsel gaat gedereguleerd is. Zodra zij aan traumaheling gaan doen waarbij ook het kalmeren van het zenuwstelsel wordt meegenomen, gaan zij vaak veel rustiger worden op het psychom*otorische vlak. Er komt dan balans in deze intensiteit.
Noot 2: de nerveuze tics worden vaak verward met kenmerken van ASS (autisme spectrum stoornis) of van OCD (dwangmatig gedrag)
3. Intellectuele intensiteit
Wanneer er gesproken wordt over hoogbegaafdheid wordt vaak meteen de associatie met intelligentie gemaakt. Intellectuele intensiteit is echter slechts 1 van de 5 vlakken die door Dabrowski gedefinieerd zijn.
Mogelijke kenmerken van intellectuele intensiteit:
* ontzettende nieuwsgierigheid
* erg leergierig
* out-of-the-box denken en/of handelen
* moeite hebben met focus
* zin voor detail
* zoekend naar waarheid
* autonoom denken
* 'overthinking': blijven nadenken, blijven analyseren
* top-down denken: analyses maken vanuit het grotere geheel
* kritisch ingesteld
* neiging tot arrogantie
4. Zintuiglijke intensiteit ~ intelligentie
Bij kinderen en volwassenen die zintuiglijk intens zijn, komen beelden, geluiden, geuren, kleuren, aanrakingensterker binnen
Mogelijke kenmerken van zintuiglijke intensiteit:
* intens kunnen genieten van kleuren, van kunst, van esthetiek
* intense gewaarwording van smaken
* intense gewaarwording van geuren
* kieskeurige eters (vooral bij kinderen)
* oog voor detail
* streven naar harmonie
* gevoelig voor etiketjes in kleding, voor naden in kousen, voor bepaalde kledingstoffen
* bij volwassenen: intenskunnen genieten van verbonden seksualiteit (indien voldoende in contact met eigen lichaam)
5. Creatieve intensiteit ~ intelligentie
Mogelijke kenmerken van creatieve intensiteit:
* een rijke fantasie
* levendige dromen
* out-of-the-box creatief
* inventief
* specifiekgevoel voor humor
* liefde voor muziek en kunst
* uitgebreid gebruik van metaforen
* beelddenken
De 5 bovengenoemde intensiteitsniveaus van Dabrowski geven een waardevolle leidraad. Ik ben Dabrowski dan ookontzettend dankbaar voor het werk dat hij voor ons verricht heeft. Een fijn boek hieromtrent is 'Living with intensity' - edited by Susan Daniels, Ph.D. & Michael M. Piechowski, Ph.D.
Verdere aanvulling ~ existentiële en spirituele intensiteit
Onderstaand heb ik 2 types van intensiteit verder uitgelicht, met name'existentiële intensiteit' en 'spirituele intensiteit'. Ikheb deze toegevoegd omdat ik existentiële en spirituele intensiteit niet enkel sterk bij mezelf herken, maar ook bij vele andere (uitzonderlijk) hoogbegaafde kinderen en volwassenen. Zo kom ik tot 7 kenmerken. Net zoveel als de traditionele chakra's, evenveel als de kleuren van de regenboog. Als je meer wil lezen over de link tussen de 7 chakra's en de 7 intensiteiten bij hoogbegaafdheid verwijs ik je graag naar deze blog: Link tussen 7 chakra's en 7 intensiteiten bij hoogbegaafdheid.
Graag wil ik hierbij vermelden dat Michael M. Piechowski (die heeft samengewerkt met Dabrowski) erg waardevol werk verricht heeft op het vlak van publicaties omtrent spirituele begaafdheid.
Nuance tussen hoogbegaafdheid enuitzonderlijke begaafdheid
Zoals ik het bij mezelf, de kinderen, klanten en om me heen ervaar, lijkt het alsof het verschil tussen hoogbegaafdheid en uitzonderlijke begaafdheid zich situeert op het existentiële en spirituele vlak. Kinderen en volwassenen die kenmerken van uitzonderlijke begaafdheid vertonen, scoren steevast hoog op existentiële en spirituele intensiteit.
Wij zijn degenen die vatbaar zijn voor existentiële crisissen. We stellen onszelf existentiële vragen, kunnen ons (extreem) onbegrepen voelen (meer dan eens vertellen deze mensen mij dat ze zich als een 'alien' voelen op deze planeet). Bovendien hebben we vaak paranormale gaves, belevingen, waarnemingen waarvan we soms niet goed weten hoe we daarmee om kunnengaan.
Wat ik telkens opnieuw weer tegenkom is dit: wanneer een uitzonderlijk begaafde volwassene terecht komt in de klassieke hulpverlening loopt het vaak 'mis': de hulpverlener begrijpt de belevingswereld vande uitzonderlijk begaafde niet en gaat krampachtig op zoek naar een etiketje binnen de DSM of naar een behandeling via een bestaand protocol. Resultaat: medicatie wordt voorgeschreven, etiketten als 'bipolair', 'borderline' worden opgekleefd, paranormale waarnemingen worden omschreven als 'schizofreen', 'psychotisch'.
Hierdoor kan de uitzonderlijk begaafde met een hulpvraag nog dieper geduwd worden in zijn/haar existentiële vraagstukken.
Vaak merk ik dat uitzonderlijk begaafde volwassenen gebaat zijn bij alternatieve/holistische hulpverleners gezien deze vaak spiritueel getint zijn. Voorwaarde hierbij is dat de alternatieve hulpverlener zelf voldoende trauma heeft geheeld. Indien dat niet zo is, zal de uitzonderlijk begaafde dat aanvoelen met zijn/haar extreem gevoelige voelsprieten en sterke intuïtie en kan het vertrouwen in de hulpverlener wegzakkenen/of blijft er een knagend gevoel van: 'hier klopt iets niet'.
6. Existentiële intensiteit ~ intelligentie
Mogelijke kenmerken van existentiële intensiteit:
* sterke focus op zingeving
* zich vragen stellen over de zin van het (eigen) bestaan
* uitdagende relatie met het vrouw-zijn, met het vrouwelijke lichaam
* uitdagende relatie met het man-zijn, met het omarmen van eigen gevoeligheid
* de wereld willen verbeteren
* sterke verbondenheid met Moeder Natuur
* sterke verbondenheid met de mensheid
* sterke gevoeligheid voor de huidige klimaatswijziging
* het gevoel hebben niet thuis te horen in deze maatschappij, op deze planeet
7. Spirituele intensiteit ~ intelligentie
Vaak merk ik bijmijn cliënten dat ze zich geen blijf weten met hun spiritualiteit. Het kan té overweldigend zijn, ze durven er met niemand over te spreken, ze vrezen om nog meer als outcast gezien te worden. Bij mezelf heeft het miskennen van mijn spirituele intensiteit mij ook lange tijd het versterkte gevoel gegeven dat er 'iets mis was met mij'.
Mogelijke kenmerken van spirituele intensiteit:
* een sterk ontwikkelde intuïtie (des te sterkerals er voldoende trauma geheeld is)
* energieën kunnen aanvoelen
* diepe verbinding voelen met de wereld, met Moeder Natuur, met het ontastbare (zoals God, het Universum, de Bron)
* zien en kunnen veranderen van electromagnetische velden van mensen
* aura's kunnen zien
* kunnen communiceren met dieren, planten, kristallen, sterren, lichtwezens, engelen, gidsen, spirits
* paranormale begaafdheid zoals heldervoelendheid, helderwetendheid, helderhorendheid, helderziendheid, helderruikendheid
* telepathische gaven
* intens dromen en deze dromen van betekenis weten te voorzien
* kunnen reizen tussen verschillende werelden en/of verschillende levens
* de ziel van iemand kunnen lezen, kunnen aanvoelen
* aangetrokken voelen tot oude wijsheden zoals bijvoorbeeld sjamanisme
* gevoelig zijn voor 'gifted bonding' cq jeté prompt en té intens verbinden in een relatie met een gelijkgestemde gifted soul
* sterke synchroniciteit ervaren
* gevoeligheid voor 'spiritual bypassing'* (spiritualiteit inzetten om intens opgelopen trauma te ontwijken)
* gevoel hebben een 'old soul' te zijn, een 'lichtwerker', een 'schaduwwerker', een 'sjamaan', een 'earth keeper', een 'wisdom keeper', een 'free spirit', een 'empath'~ specifiek over 'empaths' kan je hier meer lezen:'
* Over spirituele bypassing in partnerrelatieskan je hier meer lezen: 'Over spirituele bypassing~ het twinflame sprookje'
Link tussen deze intensiteit en opgelopen trauma
Hoogbegaafde en uitzonderlijk begaafde volwassenen hebben vaak een erg uitdagende kindertijd en/of jeugd achter de rug. Velen van ons hebben zich miskend en onbegrepen gevoeld. Dit kan uitgemond zijn in 'gifted trauma', hetgeen ik eerder in deze blog al even kort aanhaalde.Trauma is niet wat er gebeurd is, maar hoe het bij iemand is 'binnengekomen'. Door de intensiteit~diepgang~gevoeligheid~ zeldzaamheid van uitzonderlijk begaafde kinderen/volwassenenkunnen traumatische ervaringen veel sterker binnenkomen. Wanneer er nochaandacht was voor hetgeen er destijds gebeurde noch voor het omarmen van de intensiteit ~ aard van het individu, kan dat erg diepe wonden hebben geslagen.
Steun en hulp bij hoogbegaafdheid en uitzonderlijke begaafdheid
Hulp vinden als hoogbegaafde is niet evident in de klassieke hulpverlening. Zoveel te meer je je aan de rechterzijde van het begaafdheidsspectrum bevindt(gaande van hoogbegaafd tot uitzonderlijk ~ onmetelijkhoogbegaafd), zoveel te uitdagender de zoektocht naar passende begeleiding.
Vele hulpverleners weten geen blijf met de intensiteit, de complexiteit en het wereldbeeld van hun hoogbegaafde ~ uitzonderlijk begaafde cliënt. Ze hebben meestal weinig tot geen kennis omtrent het omgaan met hoogbegaafde cliënten, laat staan met uitzonderlijk begaafde cliënten. Door gebrek aan kennis en inlevingsvermogen komen hertraumatisering en misdiagnosticering frequent voor bij hoogbegaafde en uitzonderlijk begaafde kinderen en volwassenen.
Het goede nieuws is dat ik merk dat hoogbegaafde en uitzonderlijk begaafde volwassenen hunintensiteit, diepgang en intrinsieke drivekunnen transformeren naar versnelde helingsprocessen. Voorwaarde hierin is wel dat ze zichdurven openstellen, durven verbinden, durven hulpteaanvaarden. Dat kan erg uitdagend zijn. Vaakzijn ze wantrouwig geworden en/of hebben ze geconcludeerd - uit eerder opgelopen miskenning - dat ze bestalles alleen oplossen. Ik spreek hier overigens uit eigen ervaring. Meer dan eens ben ik gehertraumatiseerd in de hulpverlening. Niet dat die hulpverleners van slechte wil waren. Vaak voelde het voor mij dat ik hen niet kon vertrouwen omdat ik voelde dat we niet op dezelfde golflengte zaten. Door hun gebrek aan kennis van complex trauma in combinatie met hoogbegaafdheid ~ uitzonderlijke begaafdheid wisten zij niet hoe hiermee om te gaan.
Je hoeft hier niet alleen doorheen ~ we doen dit samen
Indien je je herkent inbovenstaande heb je een erg belangrijke eerste stap gezet in het omarmen van je uitzonderlijk begaafde natuur: en dat is bewustwording.
Bewustwording kan ons helpen om onszelf beter te begrijpen. Zoals op het Orakel van Delphi geschreven stond : Die Griekse mythologie & filosofie blijft mij mateloos intrigeren.
'γνῶθι σεαυτόν' ~'ken jezelf'.
Als je tot aan het einde van deze blog bent geraakt, is de kans groot dat je je - net als ik - op het spectrum van uitzonderlijke begaafdheid bevindt. En ja, ik weet het. Je hoort deze term allicht niet graag. Dat kenmerkt ons. We zijn vaak nederig, maken onszelf kleiner en huiveren om onszelf onder de categorie van 'uitzonderlijk begaafd' te scharen.
Het etiket dient mijns insziens enkel terherkenning. De vervolgstap is om vervolgens dit etiket weer los te laten, zodatwe niet 'attached' raken aan dit etiketje. Een mens is immers zooooo multi-dimensionaal. Ik heb er al meermaals over getwijfeld om het 'etiket' uitzonderlijk begaafd te laten vallen. Het geeft echter zoveel mensen herkenning dat ik tot op heden besloten heb om het 'etiket' nog te blijven gebruiken. Als een soort van leidraad.
Wat ik voor de volledigheid nog graag toevoeg dat is dat we hoogsensitiviteit, ass, adhd én hoogbegaafdheid allemaal tot de groep van neurodiversiteit kunnen rekenen. Dat betekent dat er veel overlap is. Soms komen mensen bij mij die maar blijven twijfelen: 'ben ik nu hoogbegaafd?', 'vertoon ik eerder kenmerken van ass?', 'heb ik adhd?' Eigenlijk maakt dat niet zoveel uit. Waar het om gaat, dat is dat je voor zichzelf kan nagaan 'wat heb ik nodig om mij beter in mijn vel te voelen, om mijzelf volledig te accepteren, om mijzelf volledigte omarmen'.
Webinar naar aanleiding van deze blog
Op 10 december 2020 heb ik een interactief webinar gegeven omtrent de 7 intensiteiten die ik hierboven heb beschreven. Eris erg veel reactie gekomen op dit webinar. Vele reacties van herkenning, ook vaak erg emotionele reacties. Van volwassenen die zichzelf erin herkennen, maar ook van ouders die hun kinderen erin herkennen. Het webinar is nog beschikbaar om herbekeken te worden. De replay kan je hier bekijken: Replay webinar omtrent uitzonderlijke hoogbegaafdheid.
Persoonlijke begeleiding
Mocht je na het lezen van deze blog en/of na het bekijken van bovenstaand webinar graag willen sparren met mij,ben je altijd welkom voor een individueel gesprek.
Ik kijk er alvast naar uit om kennis te maken met jou.
Verdere info omtrent tarieven en begeleidingsvormenkan je hier vinden :
Together we can do this🍀
